Πώς εισάγουμε την εσπεράντο στην ΕΕ;

”Ολες οι αλήθειες περνούν από τρία στάδια. Στην αρχή διακωμωδούνται, μετά καταπολεμούνται ανελέητα και στο τέλος γίνονται αποδεκτές ως αυτονόητες.” – Αρτουρ Σοπενχάουερ, φιλόσοφος

Αν η εσπεράντο γίνει μία από τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ, όχι μόνο γιατί είναι εύκολη στην εκμάθησή της, σε μία δεκαετία περίπου, θα ανταγωνιστεί και θα υπερκεράσει την αγγλική και τις άλλες γλώσσες της ΕΕ.

Σκέψου, σε ποια γλώσσα θα συνομιλήσουν ένας Γερμανός, ένας Αγγλος και ένας Γάλλος; Με την πάροδο του χρόνου, θα κουραστούν να χρησιμοποιούν συνεχώς διερμηνείς. Θα μάθουν την εσπεράντο αν αυτή μιλιέται στην ΕΕ ή μπορεί την έχουν μάθει στο σχολείο. Η ΕΕ πρέπει να έχει μόνο μία γλώσσα εργασίας, όχι περισσότερες. Οι περισσότεροι άνθρωποι που δουλεύουν στα όργανα της ΕΕ, είναι συνηθισμένοι στις σπουδές γλωσσών και θα μπορούσαν σε σύντομο χρονική διάστημα να μάθουν την εσπεράντο.

Εφτασε η ώρα των αποφασέων

Η ΕΕ έχει σήμερα 11 επίσημες γλώσσες και το 2004 θα έχει 20. Προτείνω, από το 2007 να έχει η ΕΕ ακόμα μία επίσημη γλώσσα, την εσπεράντο, και μετά να μην υπάρξουν άλλες νέες γλώσσες εργασίας. Οι χώρες που θα ενταχθούν μετά το 2007, να χρησιμοποιούν την εσπεράντο ή κάποια από τις άλλες γλώσσες. Αν θέλουν τα έγγραφα της ΕΕ μεταφρασμένα, να το φροντίσουν με ίδια μέσα.

Το κέρδος θα ήταν τεράστιο. Οταν η εσπεράντο πάρει το χρίσμα της επίσημης γλώσσας εργασίας, τότε το ενδιαφέρον για τη γλώσσα θα αυξηθεί κατακόρυφα στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο χρόνο. Επειδή είναι τόσο εύκολη στην εκμάθησή της και ακόμα διαθέτει σειρά άλλων πλεονεκτημάτων, σε σύντομο χρονικό διάστημα θα παραγκώνιζε τις άλλες γλώσσσες εργασίας.

Η μη λήψη απόφασης, είναι και αυτό απόφαση

Αν δεν παρθεί κάποια απόφαση, το κόστος αυτής της απόφασης (δηλ. η μή λήψη απόφασης) θα αυξάνει χρόνο με το χρόνο.

Θα πρέπει στη συνέχεια ν’ αποφαστεί πως με αρχή το 2004, όλες οι συνεδριάσεις της ΕΕ δεν θα μεταφράζονται. Τα μέλη που θα συμμετέχουν στα όργανα της ΕΕ και δεν κατέχουν την εσπεράντο, θα μπορούν να έχουν μαζί τους διερμηνείς και μεταφραστές. Επίσης, θα πρέπει -από το 2040- η νομοθεσία και όλα τα άλλα έγγαφα να γράφονται μόνο στην εσπεράντο. Αν κάποια χώρα/μέλος θέλει να μεταφράσει κάτι, θα πρέπει να φροντίσει να το κάνει με ίδια μέσα. Για επαφές με χώρες εκτός ΕΕ δεν θα χρειάζονται διερμηνείς, διότι αν η ΕΕ έχει χρησιμοποιήσει την εσπεράντο περισσότερο από 33 χρόνια, θα υπάρχουν ήδη πάρα πολλοί άνθρωποι σε όλο τον κόσμο που θα γνωρίζουν τη γλώσσα (λόγω του μεγέθους και της σημασίας της ΕΕ για την παγκόσμια οικονομία).

Ηδη από το 2007

Αν η εσπεράντο με αρχή το 2007, γίνει ενδιάμεση γλώσσα για τις διερμηνείες και τις μεταφράσεις, θα διευκολυνθεί σε μεγάλο βαθμό η διακίνηση της ΕΕ και θα εξοικονομηθούν πολλά χρήματα. Δεν θα χρειάζονται πλέον διερμηνείς για κάθε ζευγάρι γλωσσών, αλλά θα αρκεί με διερμηνείς που μεταφράζουν από την εσπεράντο στη μητρική τους γλώσσα. Εχει αποδειχτεί ότι διερμηνείς και μεταφραστές μαθαίνουν πολύ γρήγορα την εσπεράντο, διότι οι λέξεις της βασίζονται σε διεθνείς γλωσσικές ρίζες, ιδιαίτερα των λατινικών και των λατινογενών γλωσσών.

Μπορούν να χρησιμοποιηθούν ηλεκτρονικοί υπολογιστές για τιςμεταφράσεις

Η εσπεράντο είναι κατάλληλη για να χρησιμοποιηθεί ως ενδιάμεση γλώσσα μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών διότι είναι μία ακριβής και λογική γλώσσα με ελάχιστα συνώνυμα.

Ακόμη κι αν όλες οι διαπραγματεύσεις στην ΕΕ γίνονται στην εσπεράντο και όλα τα πρωτόκολλα, οι νομοθεσίες κ.λπ. γράφονται στην εσπεράντο, θα απαιτηθεί φυσικά, για διάστημα μερικών χρόνων, να γίνουν αρκετές μεταφράσεις. Και αυτό διότι σημαντικά έγγραφα για τις χώρες/μέλη πρέπει να μεταφραστούν. Αλλά όμως, καθώς με τη διάρκεια το χρόνου όλο και περισσότεροι πολιτικοί και απλοί άνθρωποι θα μαθαίνουν την εσπεράντο, οι ανάγκες ταυτόχρονης διερμηνείας και μετάφρασης θα μειωθούν και σιγά σιγά θα εκλείψουν τελείως. Αν η εσπεράντο γίνει η γλώσσα εργασίας της ΕΕ, θα είναι πολλοί αυτοί που θα την μάθουν παράλληλα με την εκμάθησή της στα σχολεία από τις επερχόμενες γενεές.

Αν η ΕΕ περάσει στο στάδιο χρήσης της εσπεράντο, θα πρέπει -σε συνεργασία με το Universala Esperanto-Asocio, να ιδρύσει ένα ίδρυμα που θα ασχολείται γλωσσολογικά με την ορολογία της. Αν και η εσπεράντο έχει 115 χρόνια ζωής, έχει ελλείψεις σε διάφορα θέματα και δεν υπάχουν λέξεις και εκφράσεις σε ιατρικές και ανθρωπολογικές έννοιες, σε διάφορες τεχνικές επεξεργασίες, σε εξαρτήματα μηχανών κ.ά.

Προβλήματα αυτού του είδους, θα παρουσιαστούν και με την επικείμενη αύξηση των χωρών/μελών της ΕΕ. Σχετικοί παραλληλισμοί από μεταφραστικά προβλήματα μπορούν να αντληθούν από τον ΟΗΕ όταν τα αραβικά και τα κινέζικα έγιναν επίσημες γλώσσες. Οι μεταφραστές αναγκάστηκαν να δημιουργήσουν πλήθος νέων λέξεων και εφράσων.

Υπάρχει μία υπερεκατονταετής παράδοση στη δημιουργία λέξεων και εκφράσεων στην εσπεράντο, που λόγω της δομής της, είναι πολύ πιο προσιτή στη δημιουργία απ’ ότι είναι άλλες γλώσσες.

Τα γεύματα είναι σημαντικά

Οταν η εσπεράντο γίνει η επίσημη γλώσσα εργασίας της ΕΕ, τότε πολλά αντιπρόσωποί της και πολιτικοί θα τη μάθουν γρήγορα. Αυτοί που θα κατέχουν την εσπεράντο θα έχουν και πολλές σημαντικές επαφές και έξω από τους χώρους των συνεδριάσεων. Οι σημαντικές και συχνά καθοριστικές επαφές γίνονται στα γραφεία, μέσω τηλεφωνικών συνδιαλέξεων, σε ταξίδια, σε γεύματα και σε διάφορες ανεπίσημες συναντήσεις.

Το παρακάτω δεν είναι ουτοπικό. Κάποιος δάσκαλος που συγχρόνως ήταν και διερμηνέας, μετά από εντατικές πενταήμερες σπουδές στην Aνωτέρα Λαϊκή Σχολή Karlskoga της Σουηδίας, διαπίστωσε με κατάπληξη ότι μπορούσε να επικοινωνήσει με κάποιο γιατρό από τη Βαλτική στην εσπεράντο.

Σύγκρινε με την επικρατούσα κατάσταση στην ΕΕ. Δεν υπάρχει ούτε χρόνος ούτε τα μέσα να μεταφραστούν σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ όλα όσα λέγονται, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο μέρος των αντιπροσώπων να προσπαθεί να κατανοήσει όσα μπορεί περισσότερο από τις αγγλικές μεταφράσεις. Ο κίνδυνος παρερμηνειών με το καθεστώς που επικρατεί σήμερα, συνεχώς μεγαλώνει λόγω έλλειψης μεταφραστών, και πολύ συχνά κάποιος διερμηνέας μεταφράζει από τη μετάφραση που έχει κάνει κάποιος άλλος συνάδελφός του.

Η Ευρώπη μαθαίνει εσπεράντο

Δεν είναι διόλου απίθανο να εισαχθεί η εσπεράντο ως πρώτη ξένη γλώσσα σε όλα τα σχολεία της ΕΕ, με αρχή το 2008. Οι δάσκαλοι γλωσσών αποτελούν ένα μεγάλο δυναμικό που με βάση τις γνώσεις τους θα μπορούσαν γρήγορα να μάθουν τη νέα γλώσσα. Η εκπαίδευση των δασκάλων αυτών καθώς επίσης και άλλων ενδιαφερομένων, θα μπορούσε -στο μεγάλο μέρος της- να γίνει με αυτοεκπαίδευση, σε κύκλους σπουδών και μέσω τηλεοπτικών προγραμμάτων.

Οταν η εσπεράντο γίνει η πρώτη ξένη γλώσσα σε όλα τα σχολεία της ΕΕ, θα μπορούν όλα τα παιδιά των χωρών/μελών, ανεξάρτητα από τη μητρική τους γλώσσα, μετά από μερικά χρόνια να μπορούν να μιλούν, να αλληλογραφούν και να καταλαβαίνουν το ένα το άλλο. Μετά από μερικές δεκαετίες δεν θα χρειάζονταν διερμηνείς στην ΕΕ, το οποίο συνεπάγεται ότι η εργασία εκεί θα γινόταν καλύτερα, θα ήταν πιο δημοκρατικό και, στοιχείο καθόλου ασήμαντο, θα στοίχιζε εκατομμύρια ευρώ λιγότερα. Περισσότερο δημοκρατικό επειδή υπάρχουν τώρα πολλοί εκπρόσωποι που δεν κατέχουν καλά την αγγλική και, είτε δεν μπορούν είτε δεν τολμούν να πάρουν μέρος σε δημόσια συζήτηση με αυτούς που έχουν ως μητρική την αγγλική. Για το λόγο αυτό επιλέγουν τη σιωπή. Η μαρτυρία αυτή προέρχεται από μέλη του Ευρωκοινοβουλίου. Δεν υπάρχουν πάντα διαθέσιμοι διερμηνείς. Περισσότερο δημοκρατικό επειδή θα ήταν δυνατόν και σε απλούς ανθρώπους να παρακολουθήσουν αυτά που λαμβάνουν χώρα στα όργανα της ΕΕ και κατά συνέπεια το αίσθημα αποξένωσης που πολλοί αισθάνονται σήμερα προς την ΕΕ, θα ελαττωνόταν ή θα εξαφανιζόταν.

Μετανάστες

Αν οι νέοι της ΕΕ θά μάθουν ακόμα μία γλώσσα εκτός της εσπεράντο, γιατί να είναι η αγγλική; Δεν θα υπάρχει πλέον καμία ανάγκη ώστε η διδασκαλία της αγγλικής να είναι υποχρεωτική στα σχολεία. Αν θέλουμε οι νέοι της ΕΕ να μάθουν δύο ξένες γλώσσες, εφόσον υπάρχουν τέτοιοι εθνικοί πόροι, γιατί να μην επιλέξουν οι ίδιοι τη δεύτερη γλώσσα; Πολλοί θα θέλουν να διαβάσουν αγγλικά, άλλοι να συνεχίσουν τις σπουδές στα γαλλικά ή κινέζικα και άλλοι, μια και έχουμε πολλούς μετανάστες στην Ευρώπη, να μάθουν τη γλώσσα των προγόνων τους. Ολα αυτά θα συντείνουν στην αύξηση της πολιτιστικής ανταλλαγής και σε πλήθος επιδράσεων από και προς ολόκληρο τον κόσμο.

Θα απομονωθούμε από τον αγγλόφωνο κόσμο; Ασφαλώς όχι. Θα αποδεχθεί ότι τα αγγλικά δεν είναι πλέον η διεθνής γλώσσα (η οποία ποτέ δεν ήταν), όπως και εμείς θα αποδεχθούμε ότι οι γλώσσες μας δεν είναι διεθνείς γλώσσες. Θα αποδεχθούμε ότι η διεθνής γλώσσα είναι η εσπεράντο και θα αρχίσουμε την εκμάθησή της. Τότε θα αρχίσουμε να συναναστρεφόμεσα ως ίσοι.

Δον Κιχότης

Οταν οι τουρίστες, χάρη στην εσπεράντο, θα μπορούν να καταλάβουν και να συνομιλήσουν με το λαό άλλων χωρών, αυτό θα επιφέρει την αύξηση του ενδιαφέροντος για άλλες χώρες και τους πολιτισμούς τους, καθώς επίσης και των γλωσσών. Αλλά, τότε, δεν θα είναι μόνο αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά και ισπανικά που θα μαθαίνει κάποιος, αλλά και γλώσσες όπως δανέζικα, σλοβένικα, αραβικά και εσθονικά. Οταν ήμουν νέος συνάντησα ένα λιμενοεργάτη που διάβαζε ισπανικά. Γιατί; Διότι μετά την ανάγνωση του έργου του Θερβάντες Δον Κιχότης κεντρήθηκε το ενδιαφέρον του για την ισπανική γλώσσα και τον ισπανικό πολιτισμό και ήθελε να διαβάσει τον Δον Κιχότη στο πρωτότυπο. Νομίζω ότι θα συναντήσουμε πολλά παρόμοια φαινόμενα μετά την καθιέρωση της εσπεράντο.

Γλωσσική ελίτ

Χωρίς ανταγωνισμό από τη διεθνή γλώσσα εσπεράντο, η εθνική γλώσσα, η αγγλική, θα καταστεί αν όχι παγκόσμια, σε κάθε περίπτωση στην Ευρώπη, ως η διεθνής γλώσσα τουλάχιστον για τα επόμενα πενήντα χρόνια. Μεταξύ αυτών που δεν έχουν την αγγλική ως μητρική, μόνο η γλωσσική ελίτ θα κατέχει τη γλώσσα, αν δεν αφήσουμε όλη τη βασική εκπαίδευση να γίνεται στην αγγλική. Με μία τέτοια λύση, θα υποχωρήσει η ελληνική γλώσσα και μαζί της ο στενά συνδεδεμένος με αυτήν πολιτισμός. Γεγονός που θα καθιστούσε τον κόσμο φτωχότερο.

Υπόλοιπος κόσμος

Αν επιλέξει η ΕΕ την εσπεράντο ως γλώσσα εργασίας, θα γίνει τόσο μεγάλη ώστε όλος ο κόσμος θα την εισάγει στη γενική εκπαίδευση, ακόμα και οι αγγλόφωνες χώρες.

Πολλά σχολεία σε ολόκληρο τον κόσμο έχουν συμπεριλάβει την εσπεράντο στο εκπαιδευτικό τους σύστημα. Υπάρχουν 110 πανεπιστήμια σε 22 χώρες που διδάσκουν την εσπεράντο. Μεταξύ άλλων στην Κίνα, νότιο Κορέα, Γαλλία και Ιαπωνία.

Ακουσε το ράδιο Πεκίνο

Υπολογίζεται ότι το 2008 η μεγαλύτερη γλώσσα στο Διαδίκτυο θα είναι η κινέζικη. Ισως σε 20 χρόνια να έχει πάρει η Κίνα την πρωτοκαθεδρία από τις ΗΠΑ στις επιστήμες και τις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές. Αυτό δεν είναι καθόλου απίθανο. Είναι περισσότεροι από τριπλάσιοι αυτοί που έχουν τα κινέζικα ως μητρική γλώσσα από αυτούς που έχουν τα αγγλικά. Είναι πιθανόν να δημοσιεύσει η Κίνα τα αποτελέσματα των ερευνών κ.λπ. που διεξάγονται εκεί στην αγγγλική; Οχι, θα πρέπει να μάθουμε κινέζικα, αν δεν ποντάρουμε στην εσπεράντο. Υπάρχει σήμερα μία θετική άποψη για τη χρήση της εσπεράντο ως παγκόσμιας γλώσσα από επίσημους κινέζικους φορείς. Μία έκφραση της άποψης αυτής, είναι η έκδοση τουλάχιστον τριών περιοδικών στην εσπεράντο και καθημερινά ραδιοφωνικά προγράμματα στο Πεκίνο.

Αύριο θα είναι αργά

Εχουμε ευθύνη, όχι μόνο προς τους εαυτούς μας, αλλά και προς τις επερχόμενες γενεές. Πώς θα ήθελες να είναι ο κόσμος που θ’ αφήσεις πίσω σου; Θέλεις οι περισσότερες γλώσσες να θεωρούνται ως γλώσσες δεύτερης κατηγορίας σ’ έναν κόσμο όπου η ελίτ μιλά αγγλικά ή κινέζικα; Θέλεις οι επερχόμενες γενεές, στις περισσότερες χώρες, να αφιερώσουν μεγάλο μέρος του χρόνου εκπαίδευσής τους με το να προσπαθήσουν να μάθουν τη γλώσσα της ελίτ χωρίς ποτέ να το καταφέρουν; Θέλεις, στο μέλλον, οι διαφορετικοί πολιτισμοί στον κόσμο να επηρεαστούν από τον αγγλοσαξωνικό ή τον κινέζικο ή κάποιας άλλης μεγάλης γλώσσας τον πολιτισμό; Εχεις ευθύνη. Επέλεξε δρόμο. Επέλεξε ποια γλώσσα θέλεις να στηρίξεις. Επιλέγεις να στηρίξεις ένα πολυγλωσσικό και πολυπολιτιστικό κόσμο, σημαίνει ότι επιλέγεις να στηρίξεις την εσπεράντο. Δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση. Επέλεξε δρόμο. Επέλεξε γλώσσα. Αύριο θα είναι αργά.

Δεν έχω απολύτως τίποτα εναντίον της αγγλικής ή της κινέζικης γλώσσας ή των πολιτισμών που αυτές εκπροσωπούν. Αλλά πρέπει να υπάρχουν περιθώρια και για άλλες γλώσσες και άλλους πολιτισμούς.

Γενιές έρχονται και γενιές φεύγουν. Πρέπει να προσπαθήσουμε ν’ αφήσουμε πίσω μας έναν καλύτερο κόσμο. Εναν κόσμο όπου όλοι οι άνθρωποι θα μπορούν να μιλούν ελεύθερα μεταξύ τους, χωρίς γλωσσικά φράγματα. Εναν κόσμο με πολλούς πολιτισμούς, πολλές γλώσσες, πολλές ανομοιότητες, αλλά με μία κοινή γλώσσα.

Την ημέρα που θα μπορέσουμε να επικοινωνήσουμε με μία κοινή γλώσσα, αυτή την ημέρα θα αυξηθούν δραστικά οι δυνατότητες να δούμε ο ένας τον άλλο ως συνάνθρωπο, να αλληλοκατανοηθούμε και να συγχωρήσουμε ο ένας τον άλλο.


© Hans Malv, 2004