Τι είναι η εσπεράντο;
Γιατί δεν αρέσει σε όλους να γίνει η εσπεράντο η μοναδική γλώ σσα εργασίας της ΕΕ και του ΟΗΕ;
Ο Ludvik Zamenhof, ο δημιουργός της εσπεράντο, γεννήθηκε το 1859 στην πόλη Bialystok της Πολωνίας που τότε βρισκόταν υπό ρωσική επικυριαρχία. Αυτός ήταν εξαιρετικά γλωσσομαθής και κάτεχε την πολωνική, ρωσική, γερμανική, γαλλική, αγγλική, λατινική και αρχαία ελληνική. Στην πόλη καταγωγής του υπήρχαν τέσσερις εθνικότητες, Πολωνοί, Ρώσοι, Γερμανοί και Εβραίοι, όλοι με τη δική τους γλώσσα, γεγονός που συνεχώς οδηγούσε σε παρεξηγήσεις και διενέξεις. Ο Zamenhof, πολύ γρήγορα άρχισε να σκέφτεται για μία κοινή γλώσσα. Το 1887, εξέδωσε την Lingvo Internatia βιβλίο εκμάθησης της γλώσσας, που αργότερα πήρε το όνομα εσπεράντο. Η γλώσσα αυτή γρήγορα απέκτησε ενθουσιώδεις οπαδούς και απλώθηκε σε πολλές χώρες. Ο Zamenhof έθεσε τις βάσεις με τις οποίες θα μπορούσε να εξελιχθεί η γλώσσα. Επλασε γραμματική και δανείστηκε στοιχεία από διαφορετικές γλώσσες, ιδιαίτερα από τα λατινικά και τις λατινογενείς γλώσσες. Η γλώσσα περιέχει σε μεγάλο βαθμό, τις διεθνείς γλωσσικές ρίζες. Οι άνθρωποι που διαβάζουν εσπεράντο, γρήγορα αποκτούν την αίσθηση ότι είναι μία πραγματική γλώσσα και η εύκολη γραμματική της παρέχει ένα συναίσθημα ασφάλειας.
Επειδή ο Zamenhof, ήδη από την αρχή αλλά και στη συνέχεια, αποποιήθηκε όλα τα πνευματικά δικαιώματα της εσπεράντο, η γλώσσα δεν είναι ιδιοκτησία κανενός. Ανήκει σε όλους.
Ο πρώτος σύλλογος εσπεράντο, ιδρύθηκε το 1888 στην Nürnberg. Το 1889 εκδόθηκε το πρώτο βιβλίο εκμάθησης της εσπεράντο στην αγγλική και το πρώτο μηνιαίο περιοδικό La Esperantisto. Τα αμέσως επόμενα χρόνια, ιδρύθηκαν μία σειρά συλλόγων σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης, Ασίας και Λατινικής Αμερικής. Το 1905 πραγματοποιήθηκε το πρώτο παγκόσμιο συνέδριο εσπεράντο στη γαλλική πόλη Boulogne-sul-Mer με περισσότερους από 700 συμμετέχοντες από 20 χώρες. Πρόξενησε μεγάλη εντύπωση ότι δεν χρειάστηκαν διερμηνείς.
Με αρχή το 1906, ιδρύθηκαν πολλές εθνικές οργανώσεις, μεταξύ άλλων στην Ιαπωνία και τις ΗΠΑ. Το 1914 που ξέσπασε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, στάλθηκαν στους τραυματιοφορείς 10.000 βιβλία εκμάθησης της εσπεράντο από τη Γαλλία και η παγκόσμια οργάνωση της YMCA (=the Young Mens´s Christian Association) μοίρασε χιλιάδες βιβλία στους αιχμαλώτους και των δύο αντιμαχόμενων πλευρών. Το 1925 πραγματοποιήθηκε ένα παγκόσμιο συνέδριο στις ΗΠΑ.
Το 1920, εξετάστηκαν στο παγκόσμιο συνέδριο των Διεθνών Οργανώσεων στις Βρυξέλλες διάφορες προτάσεις για μία διεθνή γλώσσα και προτάθηκε παμψηφεί η εσπεράντο. Οι Οργανώσεις των Εθνών (πρόδρομος του ΟΗΕ) τόνισε σε ψήφισμα το 1920 ότι όλοι οι μαθητές του κόσμου, εκτός της μητρικής τους γλώσσας να μαθαίνουν και την εσπεράντο. Το Εμπορικό Επιμελητήριο των Παρισίων το 1921, πρότεινε τη χρήση της εσπεράντο. Η Γαλλική Ακαδημία Επιστημών, την ίδια χρονιά, πρότεινε τη χρήση της εσπεράντο σε περιπτώσεις επιστημονικού ενδιαφέροντος. Το 1923, πραγματοποιήθηκε ένα παγκόσμιο συνέδριο στην πόλη Nürnberg με 4.963 συμμετέχοντες.
Το 1950, κατατέθηκε στον ΟΗΕ από την Universala Esperanto Asocio μία έκκληση υπογεγραμμένη από 895.432 ανθρώπους, στελεχών συνδικάτων και άλλων οργανώσεων από 76 χώρες, που αντιπροσώπευαν 15.454.780 μέλη. Στην έκκληση γινόταν αναφορά για τη χρήση της εσπεράντο στα σχολεία. Υπογραφόταν, μεταξύ άλλων, από τον Πρόεδρο της Γαλλίας Vincent Auriol, τέσσερις υπουργούς από την Ολλανδία, Πολωνία, Αυστρία και Τσεχοσλοβακία, 405 βουλευτές, 1.607 δασκάλους ξένων γλωσσών και άλλους που σε επαγγελματική βάση εκπαίδευαν ανθρώπους σε ξένες γλώσσες, 5.262 πανεπιστημιακούς καθηγητές και άλλους επιστήμονες, 40.000 παιδαγωγούς, εργάτες και απλούς πολίτες από διάφορες χώρες.
Το 1966, κατατέθηκε στην ιαπωνική κυβέρνηση αίτημα, υπογεγραμμένο από 250.000 Ιάπωνες, για την εισαγωγή της εκμάθησης της εσπεράντο στα σχολεία της χώρας. Το 1973, δημιουργήθηκε στο βρετανικό κοινοβούλιο, μία ομάδα αποτελούμενη από 45 βουλευτές, η οποία θα ασχολείτο με την εσπεράντο. Η γνώμη που εκφράστηκε ήταν ότι η αγγλική δεν ήταν η κατάλληλη για το διεθνή ρόλο που είχε αποκτήσει. Το 1973, κατατέθηκε στη Σοσιαλιστική Διεθνή μία πρόταση από τους Ιταλούς σοσιαλιστές, να χρησιμοποιείται η εσπεράντο ως γλώσσα εργασίας. Επίσης, προέτρεπε τη Σοσιαλιστική Διεθνή να εργαστεί με στόχο να γίνει η εσπεράντο μάθημα στα σχολικά προγράμματα. Η πρόταση υποστηρίχτηκε από τον Γάλλο πρόεδρο της Διεθνούς Φρανσουά Μιττεράν, μετέπειτα πρόεδρο της Γαλλίας. Το 1974, ο πρόεδρος της Αυστρίας Rudolf Kirschläger, συνέγραψε επιστολή προς τους Αυστριακούς σοσιαλιστές, όπου ανέφερε ότι τους στήριζε στην προσπάθειά τους να εισάγουν την εσπεράντο. Το 1986, πραγματοποιήθηκε ένα παγκόσμιο συνέδριο εσπεράντο στο Πεκίνο, με συμμετέχοντες από 54 χώρες.
Τι είναι η εσπεράντο; |
Περιεχόμενα | Γιατί δεν αρέσει σε όλους να γίνει η εσπεράντο η μοναδική γλώ σσα εργασίας της ΕΕ και του ΟΗΕ; |
© Hans Malv, 2004